TÌM HIỂU VỀ CÂY CÀ PHÊ ROBUSTA - TỰ HÀO CÀ PHÊ VIỆT NAM
Robusta là loại cà phê nổi tiếng nhất tại Việt Nam. Nhờ vào loại cà phê này mà nước ta trở thành một trong những nước đi đầu về xuất khẩu hạt cà phê. Vậy cà phê Robusta là g? Vị đặc trưng của nó ra sao? Cùng ZeMor Coffee tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Cà phê Robusta là gì? Ý nghĩa từ Robusta?
Nếu là người Việt Nam, chắc hẳn bạn đã thử qua cà phê Robusta ít nhất một lần trong đời. Vậy, cà phê Robusta là gì?
Khái niệm cà phê Robusta
Cà phê Robusta là loại cà phê ưa thích của người Việt Nam, bởi vị đắng đặc trưng của loại này là người uống thấy sảng khoái, tinh thần phấn chấn. Robusta được làm từ hạt của loại cây Coffea Canephora. Nó có nguồn gốc ở trung tâm và phía tây châu Phi cận Sahara. Cà phê Robusta nổi tiếng là đắng và được sử dụng chủ yếu trong cà phê hòa tan, cà phê Espresso và làm chất độn trong một số hỗn hợp cà phê xay nhất định.
Trên thị trường hiện nay có hơn một trăm loài cà phê, trong đó cà phê Robusta là loại cà phê ngon đứng thứ hai và chiếm 40% sản lượng trên thế giới. Nó chỉ đứng sau Arabica chiếm hơn 60% sản lượng cà phê trên toàn thế giới. Cà phê Robusta là loại cà phê ưa thích của người Việt Nam, bởi vị đắng đặc trưng của loại này là người uống thấy sảng khoái, tinh thần phấn chấn.
Đặc điểm địa lý
Robusta được trồng ở độ cao từ 900m trở lên, với khí hậu nhiệt đới nhiệt độ từ 18 - 36 độ C, trồng nhiều nhất ở Việt Nam. Với độ cao và nhiệt độ như thế, hạt thường có hình tròn, chính giữa hạt sẽ có rãnh sâu thẳng và màu nâu đậm.
Hương vị
Trong hạt cà phê Robusta thường có hàm lượng cafein từ 1.8 -3.5%, nên hương vị rất đậm đà và khá mạnh và đắng. Ngoài việc giữ tinh thần tỉnh táo, còn có thể tăng nhịp tim, tăng huyết áp. Robusta có vị đắng đặc trưng, vị bùi béo của hạt cà phê thơm.
Ý nghĩa của từ Robusta
Robusta có gốc từ robust – có ý nghĩa là mạnh, do đến từ một loại cà phê có vị mạnh, giàu caffeine.
Cà Phê Robusta có tên khoa học là Coffea robusta hay còn gọi là cà phê Vối, có hàm lượng caffeine từ 2 - 4 %, có vị gắt hơn, hạt tròn hơn và nhỏ hơn hạt cà phê Arabica. Thực tế, Robusta là loại cà phê mới được phát hiện ra gần đây và nhanh chóng được trồng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới là nhờ cây cà phê này dễ chăm sóc, dễ trồng, và khả năng đề kháng sâu bệnh cao.
Tại Việt Nam cà phê Robusta tên tiếng Việt gọi là cà phê vối.
Robusta có nguồn gốc ở Tây Phi, đến từ Belgian Congo, sau đó được người Hà Lan mang qua vùng Java - Indonesia trồng và phát triển vào năm 1876 thay cho Arabica Typica hay bị bệnh rụng lá và năng suất kém. Ở Việt Nam Robusta là loại cây cà phê chủ đạo. Thuật ngữ Robusta xuất phát từ tiếng Anh với hàm nghĩa là mạnh mẽ. Điều này cũng nói lên tính chất và hương vị của loại thức uống này. Nó mang một hương vị đặc trưng riêng mà khó lẫn vào đâu được. Để khám phá thêm mùi vị của loại cà phê này như thế nào, bạn hãy xem các nội dung tiếp theo nhé!
Cà phê Robusta được trồng ở đâu ở nước ta?
Khác với giống Arabica, cà phê Robusta thường được trồng ở những khu vực có độ cao dưới 1000m. Chiều cao cây cà phê trưởng thành có thể lên tới 10m. Cây cà phê này dễ trồng và cho sản lượng cao hơn cà phê Arabica.
Hiện nay, loại cà phê Robusta được trồng gần 90% diện tích cà phê ở Việt Nam, điển hình là Lâm Đồng, vùng Tây nguyên, Buôn Ma Thuột Đắk Lắk. Đây là loại cà phê được xuất khẩu lớn nhất thế giới. Ngoài ra, nó được trồng ở các tỉnh phía Nam như Đồng Nai, Bình Phước, Bà Rịa Vũng Tàu. Bên cạnh đó, cây cà phê này được trồng một số tỉnh phía Bắc. Bao gồm Phú Thọ, Lai Châu, Lạng Sơn, Lào Cai, Yên Bái, Điện Biên, Sơn La, Tuyên Quang, Nghệ An, Hà Nam, Ninh Bình, Quảng Bình,… Mỗi địa phương sẽ mang lại một hương vị riêng bởi loại đất, khí hậu từng vùng khác nhau. Tuy nhiên, cà phê Robusta Buôn Ma Thuột vẫn là thương hiệu cà phê nổi danh hơn cả.
Cà phê Robusta có vị gì?
Để giúp bạn dễ phân biệt với các loại cà phê khác, hãy xem mùi vị đặc trưng của cà phê Robusta là gì?
Hạt robusta có mùi hơi gắt và được diễn tả là giống như bột yến mạch. Đôi khi mùi cà phê giống như mùi đậu phộng tươi nếu cà phê Robusta chưa rang. Khi rang chúng lên, mùi cà phê Robusta sẽ có mùi thơm thoang thoảng và gắt đó cũng là mùi thơm đặc trưng của loại cà phê này. Mùi vị cà phê thể hiện chất lượng của loại cà phê đó.
Tuy nhiên, chất lượng cà phê ngon hay dở còn phụ thuộc vào các yếu tố khác. Chẳng hạn hạt giống, vị trí trồng, độ cao, chất lượng đất, điều kiện khí hậu, sự chăm sóc, phân bón, cách thu hoạch và phương pháp chế biến, kinh nghiệm rang xay cà phê. Những yếu tố trên sẽ tác động rất quan trọng đến chất lượng cà phê.
Phân loại cà phê Robusta
Người ta phân loại cà phê robusta theo sàng, phổ biến nhất vẫn là sàng 16 và sàng 18. Sàng 16 có đường kính hạt cà phê nhân (hay kích thước lỗ sàng) là 6,30mm và sàng 18 là 7,10mm.
Ngoài kích thước, các tiêu chí khác còn được tính tới là phân loại theo độ ẩm, tạp chất, tỷ lệ hạt đen vỡ và tỷ lệ hạt trên sàng. Cà phê Robusta tại Việt Nam nhìn chung có chất lượng đồng đều và chia sẻ nhiều điểm chung do cùng tập quán canh tác.
Hay Việt Nam cũng xuất khẩu tương đối nhiều cà phê sàng #13 loại R3 25% đen vỡ cho nhiều nhà máy cà phê hòa tan lớn trên thế giới.
Cách nhận biết cà phê Robusta
Cà phê Robusta có điều gì khác biệt so với các loại cà phê khác, đặc biệt với cà phê Arabica.
Theo các nhà nghiên cứu cho rằng, hai loại cà phê này có mối quan hệ đặc biệt với nhau. Robusta được cho là anh em họ hàng với Arabica. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác lại cho rằng cà phê Robusta lại chính là bố mẹ của cà phê Arabica. Để biết quan điểm nào chính xác, họ phân tích trình tự gen của các loại cà phê. Kết quả cho thấy, loại cà phê Canephora đã lai với một loài khác và có tên Coffea Eugenioides tạo nên giống Coffea Arabica hay còn gọi là cà phê Arabica.
Như vậy, để nhận diện hạt Robusta với cà phê khác hoặc với cà phê Arabica. Bạn hãy quan sát hạt cà phê Robusta và Arabica. Đối với hạt Arabica có hình dáng dài (hình elip), rãnh ở giữa hạt thường có hình lượn sóng. Trong khi đó, hạt Robusta nhỏ hơn, hơi tròn và rãnh giữa là đường thẳng.
Lợi ích hạt cà phê Robusta
Cà phê Robusta là thức uống giúp mọi người có tinh thần tỉnh táo để làm việc. Ngoài ra, nó còn sử dụng như chất kích thích, chống oxy hóa, lợi tiểu, hạ sốt và giảm cơn hen co thắt.
Bên cạnh đó, loại cà phê này có tác dụng điều trị các bệnh mãn tính và giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư. Đặc biệt nó có thể làm nguyên liệu làm đẹp cho các chị em như tẩy tế bào chết, nuôi dưỡng và bảo vệ làn da khỏi sự tác động của môi trường bên ngoài. Cà phê Robusta là loại cà phê ưa thích của người Việt Nam, bởi vị đắng đặc trưng của loại này là người uống thấy sảng khoái, tinh thần phấn chấn.
Hạt cà phê sau khi thu hoạch sẽ được rang ở nhiệt độ cao từ 15-20 phút để hạt nở bung từ bên trong lõi, như vậy sẽ có vị ngon hơn.
Có thể nói Robusta rất được ưa chuộng tại Việt Nam. Rất nhiều người uống cà phê dọc theo chiều dài đất nước yêu cà phê Robusta. Có thể là do Robusta có giá thành thấp hơn Arabica hoặc nguồn cung Robusta dồi dào hơn. Nhưng nguyên nhân chính chắc chắn xuất phát từ thói quen ẩm thực của người Việt. Robusta được ưa chuộng tại đây đơn giản vì nó đáp ứng được các sở thích của người uống. Ẩm thực Việt Nam nổi bật với vị đậm đà do thói quen dùng nước mắm và các loại mắm. Và Robusta có vị đắng, đậm, ít chua với hàm lượng caffeine cao giúp tỉnh táo đã nhanh chóng được yêu thích bởi nhiều người.
Về cách rang cũng có những khác biệt, Robusta phải được rang đậm (dark roast) hoặc cực đậm (super dark roast) và trong đa số trường hợp được tẩm thêm bơ để tạo ra vị đậm đà của cà phê pha.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về hạt cà phê Robusta - Niềm tự hào cà phê Việt. Nếu chưa tìm được nguồn cà phê chất lượng, hãy tham khảo các sản phẩm của chúng tôi để hiểu hơn về hạt cà phê Robusta rang mộc nguyên chất.
